Grondbeleid
Inleiding
Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht gemeenten om in de begroting en jaarrekening een paragraaf over het grondbeleid op te nemen. De paragraaf grondbeleid in de jaarrekening en begroting is in samenhang met de nota Grondbeleid, een belangrijk instrument voor het sturen, beheersen en controleren van het grondbeleid. In artikel 16 van het BBV is bepaald waaruit de verplichte paragraaf grondbeleid ten minste dient te bestaan. Kort gezegd geeft de gemeenteraad in de paragraaf grondbeleid van de programmabegroting aan, wat het te voeren grondbeleid het komende jaar is om de ruimtelijke doelstellingen/opgaven van de gemeente Hilversum te realiseren. In de paragraaf grondbeleid van de eerstvolgende jaarrekening wordt vervolgens gerapporteerd wat er is gerealiseerd en hoe dit zich verhoudt tot de aanvankelijke voornemens uit de begroting.
Grondbeleid in Hilversum
De raad heeft op 12 december 2019 de nota Grond- en Vastgoedbeleid vastgesteld. Vastgoed- en grondtransacties zijn belangrijke instrumenten om de gemeentelijke doelstellingen te helpen realiseren. Gekozen is voor situationeel grond- en vastgoedbeleid: per situatie wordt voor de best passende strategie gekozen. Daarbij kan de rol van de gemeente variëren in een actieve, een regisserende of een faciliterende rol. De verbeteringen in de stad en voor de bewoners vormen het maatschappelijke rendement dat we nastreven. Op basis van dat uitgangspunt worden zorgvuldige afwegingen gemaakt voor financieel rendement en risicobeheersing.
Via deze nota maakt de gemeente Hilversum transparant op welke manier zij gebruikmaakt van het grondbeleid en de bijbehorende instrumenten.
Daarbij is aangegeven welke afwegingen de gemeente maakt bij haar rol in gebiedsontwikkeling. Er is een beslisboom opgenomen aan de hand waarvan de gemeente besluit om vastgoed te behouden, af te stoten of te verwerven.
Vastgoed
De gemeente Hilversum wil tot een vastgoedportefeuille komen die weliswaar kleiner van omvang zal zijn, maar maatschappelijk van grote betekenis kan zijn omdat bewust is gekozen voor het behouden of verwerven van objecten.
Op basis van onderstaande stellingen wordt bepaald welke objecten behoren tot de voorraad kernvastgoed en ondersteunend vastgoed:
- Panden en grond die niet bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen worden afgestoten.
- Panden en grond met maatschappelijk nut worden behouden en daarbij wordt gekozen voor een actieve aanpak.
- Panden en grond die een strategische positie innemen voor het realiseren van gemeentelijke doelstellingen worden verworven (koop of huur).
Uitvoering grondbeleid 2022
Rapportages
De gemeente Hilversum actualiseert jaarlijks de grondprijzen in overeenstemming met het geldende grondbeleid. De uitvoeringsnota grondprijzen wordt u in september 2021 aangeboden. De jaarlijkse actualisatie grondexploitaties verwachten wij u, zoals gebruikelijk, voor het zomerreces aan te bieden.
Grondexploitaties
Per 1 januari 2021 is er één lopende grondexploitatie, Anna’s Hoeve Bouwplan. Op basis van de actualisatie van de grondexploitaties 2021 (Raadsbesluit 21 april 2021), is de verwachting dat de grondexploitatie Anna’s Hoeve Bouwplan wordt afgesloten in 2023 met een positief resultaat van € 5.212.000. In 2020 is bij de jaarstukken op grond van de verordening in het BBV een tussentijdse winst genomen van € 2.493.000.
De fiscale winst voor het begrotingsjaar 2022 wordt ingeschat op € 2.520.000, de bijbehorende verschuldigde vennootschapsbelasting ad € 590.000 is verwerkt in de programmabegroting 2022.
In 2021 is de grondexploitatie Stationsplein geopend. Deze grondexploitatie is onderdeel van het grotere project Stationsgebied, welke de realisatie van een nieuw busstation, een ondergrondse fietsenstalling bij het station, een verbeterde interwijktunnel en intensivering van wonen en werken omvat. De grondexploitatie zal in 2027 worden afgesloten met een positief saldo van € 1.045.000.
De gemeenteraden van Hilversum, Laren en Gooise Meren hebben op 18 december 2017 de Intergemeentelijke grondexploitatie Crailo vastgesteld.
Voor de samenwerking is op 1 mei 2018 een gezamenlijke privaatrechtelijke entiteit ingericht, GEM Crailo BV. De kapitaals-/risicodeelname voor de gemeente Hilversum, Gooise Meren, Laren bedraagt respectievelijk 45%, 45% en 10%.
Ontwikkelingen
De volgende ontwikkelingen spelen in 2022:
● | Actualiseren van het Meerjarig perspectief gebiedsontwikkeling. | |
● | Anna’s Hoeve: Opleveren van de laatste gronden en afgeven van de laatste omgevingsvergunningen voor de bouwprojecten. | |
● | Stationsgebied: Grondexploitatie Stationsplein geopend en voortzetten van het verwerven van panden en gronden aan de Koninginneweg. | |
● | Postcodegebied 1221: Vaststelling structuurvisie, voorbereiding stedenbouwkundig plan en bestemmingsplan Bruisend Hart. Voortzetten van het verwerven van panden aan de Larenseweg. | |
● | Crailo: GEM Crailo B.V. (Gemeenschappelijke exploitatiemaatschappij) geeft uitvoering aan de eigen grondexploitatie met de overgedragen gronden. | |
● | Arenapark: Vaststellen stedenbouwkundig- en beeldkwaliteitsplan volgend op het masterplan waarna de grondexploitatie geopend wordt. | |
● | Circusterrein: Uitwerken van de in 2021 gekozen ontwikkelrichting. | |
● | Orchideegebied: Onderzoeken van de mogelijkheden voor herontwikkeling van het gebied en de verkoop van de grond. | |
● | Verder ontwikkelen van instrumenten voor de financiële beheersbaarheid van projecten, zoals portfolio- en projectmanagement. |
Gronduitgifte: verkoop/ erfpacht
Wij verwachten in 2022 grond in Anna’s Hoeve te verkopen. Deze verwachting komt voort uit de actualisatie grondexploitaties 2021. Wij verwachten in 2022 geen grond in erfpacht uit te geven.
Exploitatieplannen / anterieure overeenkomsten
De gemeente is in beginsel verplicht om bij het vaststellen van een bestemmingsplan een exploitatieplan vast te stellen. Hiervan kan een gemeente afzien als zij de door haar te maken kosten op een andere manier kan verhalen. Bij alle betreffende bestemmingswijzigingen zijn of worden afspraken gemaakt met de betrokkenen over dit kostenverhaal. In 2022 zal meer gebruik gemaakt gaan worden van het instrument anterieure overeenkomst bij ruimtelijke ontwikkelingen dan voorheen.
Verkoop niet-strategisch bezit
De verkoop van niet-strategisch bezit geschiedt in twee tranches. In 2021 is de eerste tranche op de markt aangeboden met een geschatte netto opbrengst van € 1,5 miljoen. Hiervan is netto € 820.000 in de exploitatie 2022 verwerkt en gedoteerd aan de reserve Stedelijke Ontwikkeling.